Nghiên cứu
THIÊN THẠCH SẮT
Vừa qua Viện Đá quý Vàng và Trang sức Việt (GIV) có kiểm định một thể Thiên thạch của khách hàng
Vừa qua Viện Đá quý Vàng và Trang sức Việt có kiểm định một thể Thiên thạch của khách hàng.
1.-Hình dạng và trọng lượng : Chiều dài 17 cm, chiều rộng 8 cm, chiều dày 7 cm, nặng 2,80 kg. ( Xem hình số 1 và 3.)
2.- Thành phần hóa học : Thành phần chính gồm khoảng 40% Ni và 60% Fe. Phân tích trêm máy EDX có thể không chính xác.
3.- Thành phần khoáng vật : Là hợp kim Fe-Ni có tên KAMACITE và TAENITE ( Theo phân tích tại Viện nghiên cứu Thiên Thạch ở Canada), khoáng vật OLIVINE ( Phân tích tại Viện Đá Quý và Trang sức Việt, Hà nội). Olivine chỉ chiếm khoảng 5% khối, dưới kính hiển vi phân cực là khoáng vật dị hướng và chiết suất trên 1.80. Trong mẫu phát hiện những tiết diện đa giác điển hình cho tinh thể hệ Trực thoi ( Xem ảnh chụp số 2).
4.- Tỷ trọng 7,90.
5.- Dấu hiệu đặc trưng : Ngoài vỏ của thể thiên thạch có dấu hiệu đặc trưng quá trình nóng chảy khi thiên thạch tiếp xúc khí quyển : dạng kết quánh của thuỷ tinh ( Xem hình chụp số 4).
6.- Đặc điểm tiêu biểu : Trên nền hợp kim Fe-Ni có kiến trúc mạng lưới điển hình cho hợp kim Fe-Ni. Ngoài ra còn có những tinh thể olivine hình đa diện. Màu của olivine thay đổi từ đỏ nâu đến lục nhạt, olivine trái đất không có màu đỏ nâu như vậy. Sự có mặt của olivine xác minh hợp kim Fe-Ni không phải xuất phát từ lò luyện kim nhân tạo. Áp suất lò luyện kim thường thấp không đạt chỉ tiêu áp suất siêu cao để kết tinh olivine vũ trụ ( áp suất trên 50.000 bars ).
7.- Phân loại học: Theo phân loại học của Thiên Thạch thì thể thiên thạch này thuộc diện THIÊN THẠCH SĂT. Tuy có olivine nhưng hàm lượng nhỏ chưa đủ để xếp vào Pallasite ( tỷ trọng 4,70).
8.- Đối sánh thế giới: Pallasite nhiều olivine hơn, tỷ trọng 4,70 ( Xem ảnh chụp số 7.
9.- Ý nghĩa :Thiên thạch sắt và pallasite rất hiếm gặp, nó đại diện cho thành phần của nhân các thiên thể khi bị nổ tung trong vũ trụ. Thiên thạch đá đại diện cho phần vỏ bên ngoài các thiên thể khi bị nổ tung trong vũ trụ, chúng được thu thập với khối lượng lớn và do vậy giá trên thương trường rẻ
Hình số 1 : Thể thiên thạch với những tinh thể olivine đa giác. |
Hình số 2: Những tinh thể olivine đỏ nâu hình đa giác |
Hình số 3: Toàn cảnh thể thiên thạch, thấy rõ cấu trúc mạng lưới của Kamacite và Taenite. Rìa trên cùng là những tinh thể olivine. |
Hình số 4 : Vỏ ngoài là hình quánh đặc thuỷ tinh khi thiên thạch bị đốt cháy trong khí quyển. |
Hình số 5: Giấy kiểm định thành phân hoá học Kamacite và Taenite | Hình số 6 : Tinh thể olivine dưới kính hiển vi phân cực, thấy rõ đa diện và màu giao thoa. |
Hình số 7 : Pallasite vừa bán được trên 1 triệu đô la Mỹ ( Theo Google, 2021). Olivine màu vàng nâu phát triển trên nền Kamacite và Taenite có cấu trúc mạng lưới.
